Hoe zit het met die honderd miljoen?
Op de zaterdagen 1 en 8 juni zijn groepjes PvdA’ers in de gemeente actief geweest. In zo’n 20 straten in Beuningen werd bij mensen aangebeld, een roos aangeboden en een gesprekje gevoerd.
Diverse keren werden wij geconfronteerd met opmerkingen over de financiële situatie van de gemeente en vooral ook met zorg over die situatie. Dat is ook wel te snappen. Als in de krant staat dat jouw gemeente een schuld heeft van 100 miljoen, is dat wel even schrikken. Maar hoe erg is het nou eigenlijk?
Een gemeente zoals Beuningen heeft weinig eigen inkomsten. Vergelijk dat met een stad als Nijmegen die veel geld binnenhaalt met betaald parkeren. Of vergelijk het met Amsterdam, die gemeente verdient al honderden jaren geld door grond in erfpacht uit te geven. Dat soort mogelijkheden heeft Beuningen niet. Wij moeten het doen met het geld dat wij krijgen uit het gemeentefonds.
Beuningen heeft jaarlijks een begroting van ongeveer € 50 miljoen. Dat geld is bestemd voor uitkeringen, WMO verstrekkingen, onderhoud aan openbaar groen, wegen, lantarenpalen en dergelijke. Gemeentebestuur en ambtenaren moeten er van betaald worden. En er is altijd geld nodig voor investeringen. Als de gemeente een school bouwt, of een weg aanlegt, lantarenpalen vervangt, bushaltes vernieuwt, een dienstauto aanschaft of bij een voetbal- of tennisclub een kunstgrasveld financiert, dan zijn dat investeringen waarop wordt afgeschreven, net zoals bedrijven dat doen. Een basisschool van € 2 miljoen mag bijvoorbeeld in 40 jaar afgeschreven worden. Voor dit soort investeringen moet de gemeente altijd geld lenen.
Dat de gemeente Beuningen daarvoor rond de € 50 miljoen aan leningen heeft uitstaan is daarom niet ongewoon.
Grond: probleem van 28 miljoen
Daarnaast hebben veel gemeentes, ook Beuningen, gedurende vele jaren een actieve grondpolitiek gevoerd. Dat betekent dat de gemeente zelf grond aankocht die bestemd was voor woningbouw. Die grond werd vervolgens aan ontwikkelaars verkocht. Door deze manier van werken kon de gemeente de kosten die gemaakt moesten worden, met een ontwikkelaar verrekenen. Want als een ontwikkelaar een bouwproject realiseert, is de gemeente verplicht de riolering aan te leggen, te zorgen voor bestrating en trottoir en lantarenpalen.
En in het verleden was het heel lastig om die kosten op een ontwikkelaar te verhalen. Sinds 2008 hebben wij een nieuwe wet waardoor dit voor gemeentes makkelijker geworden is. En daarom is een actieve grondpolitiek nu niet meer zo noodzakelijk.
Maar rond het jaar 2000 wisten we dat allemaal nog niet. En toen leek het er ook nog op dat we in Beuningen nog zeker 1500 huizen erbij moesten bouwen. Daarvoor zijn toen grote stukken grond in Ewijk aangekocht. En inmiddels weten we dat die 1500 huizen er in de komende jaren zeker niet gaan komen. Er is voor ongeveer € 28 miljoen grond aangekocht die we voorlopig niet kunnen verkopen. Dat is voor Beuningen probleem nummer 1.
Zand: tekort 20 miljoen
In de Beuningse Plas is het vanaf het begin de bedoeling geweest dat het een waterrijke buurt zou worden. Met als sluitstuk een waterplas. Daarvoor is veel grond aangekocht, soms moest dat door onteigening in handen van de gemeente komen en dat kost ook geld. Er is de gemeente door externe adviseurs altijd voorgehouden dat de investeringen in de Beuningse Plas makkelijk terugverdiend konden worden. Dat is dus niet gelukt. Er was voor € 33 miljoen geïnvesteerd en er wordt € 13 miljoen op terugverdiend. Dat is voor Beuningen probleem nummer 2.
Beunings probleem: 48 miljoen
Terug nu naar het bedrag van € 100 miljoen.Dat is het bedrag dat de gemeente Beuningen op dit moment in totaal geleend heeft. Kort door de bocht gezegd heeft de gemeente Beuningen € 28 miljoen voor de grond en € 20 miljoen voor de Beuningse Plas teveel geleend. En dát zijn de echte problemen van Beuningen. Om deze 48 miljoen weg te werken heeft de gemeente een bezuinigingsoperatie lopen. Als bezuiniging geeft de gemeente jaarlijks ongeveer € 4 miljoen niet uit aan voorzieningen voor de inwoners, maar wordt dat bedrag gebruikt om leningen af te lossen en om de rente over de leningen te betalen. Met het aflossen van de lening loopt de gemeente Beuningen op de schuld in. Dat is wat er op dit moment gebeurt.
Het zal nog een aantal jaren duren, 10 tot 15 zeker wel. Maar dat is op dit moment de koers van de gemeente. En wat de PvdA fractie zal doen? Opletten dat wij op koers blijven. Zoeken naar mogelijkheden om inkomsten te verwerven die gebruikt kunnen worden om de schuld te verkleinen. En bij de keuze van een bezuiniging kiezen wij voor die bezuiniging die de burger het minste raakt.